به گزارش مشرق، نورنیوز نوشت: ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغازگر دوره جدیدی از بداقبالیهای «جو بایدن»، رئیس جمهور آمریکا بود. او اگرچه تا پیش از حمله غافلگیرانه حماس علیه اسرائیل، نماینده تمامعیار یهودیان دست راستی به شمار نمیرفت اما این اتفاق، محاسبات آتیاش در خاورمیانه را به هم ریخته بود و او را ناگزیر میکرد تا اسرائیل را همچون فرزندهخوانده خود در بحبوحه وقایع طوفانی غزه بپذیرد و به حمایتی بی سابقه از آن روی بیاورد.
«بایدن» تا پیش از ۷ اکتبر به آهستگی در حال کاستن از حضور نیروهای نظامی کشورش در منطقه بود و با نیم نگاهی به «سیاست دوستونی نیکسون» و وعدههایی که با برنامههایی همچون توافق «ابراهیم»، به متحدان عربیاش میداد، میکوشید آنها را در وضعیت انتظار نگه دارد و خود بر مسائل مهمتری یعنی عقبنماندن از رقیب قدرتمند آسیاییاش یعنی چین تمرکز کند، اما وقایع ناگهانی غزه که اسرائیل را درگیر یک جنگ تمامعیار کرد، همه این محاسبات را بر هم زد و «بایدن» ناگزیر شد سیاست برونسپاری کار به متحد منطقهایاش را متوقف و برای حفظ امنیت آمریکا سیاست «خروج» را ولو درکوتاه مدت متوقف کند.
این چنین بود که تنها ساعاتی پس ازعملیات «طوفان الاقصی» همه نهادهای سیاسی، اطلاعاتی و امنیتی ایالات متحده در دفاع از تلآویو بسیج شدند و بالاترین سطح از رایزنی های دیپلماتیک را با هدف جلوگیری از تحمیل خسارات بیشتر به اسرائیل به جریان انداختند.
اتاق جنگ مشاوران سیاسی-امنیتی کاخ سفید در کوتاهترین زمان، فعال و بهطور مستقیم به تلآویو وصل شد. «بایدن» برای نخستینبار در طول جنگهای اسرائیلی - فلسطینی به اراضی اشغالی سفر کرد و یک روز پس از بازگشت از این سفر در یک نطق تلویزیونی، تحولات بحرانی خاورمیانه را یک نقطهعطف در تاریخ خواند و از آمریکاییها خواست که از اسرائیل در جنگ با حماس حمایت کنند.
او با گذر تنها چند هفته از آغاز جنگ به این واقعیت وقوف پیدا کرد که اسرائیل بهرغم رویکردی که در سالهای اخیر در ضدیت با ایران و تهدیدات نظامی علیه آن در پیش گرفته، در صحنه عمل، امکان دفع بحرانهایی را ندارد که خود عامل آن بوده است. بنابراین رئیسجمهور آمریکا با آغاز جنگ غزه، خود را درگیر سیاستی کرد که متکی بر مداخله نظامی سنگین و بهموازات آن تلاش برای پیروزی در نبردی دیپلماتیک خارج از جغرافیای جنگ بود. چه «امنیت» اسرائیل در طراحی واشنگتن دروازهای بهشمار میرود که «بایدن» برای حراست از آن چارهای نمیبیند جز آنکه همه توجه و ظرفیت خود را معطوف محافظت از آن کند؛ حتی اگر این کار به قیمت بیاعتمادی بیسابقه متحدانش به او تمام شود.
درخواست مستقیم بایدن از تهران
این رویکرد یکجانبه و شراکت تمام عیار در جنایات اسرائیل که روزبهروز بر شمار قربانیهایش افزوده میشد، برای رئیسجمهور سالخورده آمریکا در صحنه میدان بیهزینه هم نبود. چه فارغ از جنگ خونینی که در باریکه غزه جریان داشت، پایگاههای آمریکایی در تیررس حملات متعدد نیروهای مقاومت قرار گرفتند تا «بایدن» ناچار شود چندین پیام مستقیم را برای میانداری به تهران ارسال کند و از آنها بخواهد مانع از گسترش دامنه های جنگ شود. همراهی تنگاتنگ با «نتانیاهو» وقتی برای دولت آمریکا هزینهسازتر شد که «بایدن» دریافت دیگر به حمایت شرکای اروپاییاش پشتگرم نیست. کشورهای عربی هم بار دیگر گرایشهای عدالتخواهانه و احساسات تند ضداسرائیلیشان برانگیخته شده بود که میتوانست کار را برای نقشههایی که دولت آمریکا برای فردای جنگ غزه کشیده است، سختتر کند. با این حال به نظر میرسد کاخ سفید با وجود اینکه چندان نسبت به پایان نبرد غزه به نفع اسرائیل خوشبین نیست، چراغ سبز واضحی نیز به این رژیم نشان داده که جنگ را تا تحقق کامل اهداف خود ادامه دهد؛ آمریکا جدیدترین حمایت از این دست را بهموازات ارسال ناوهای جنگی جدید به آبهای خلیج فارس در رای منفی اخیر خود به قطعنامه «آتش بس» نشان داد.
این در حالی است که تاکنون نتوانسته با رهبران تلآویو به شکل معناداری درباره آینده غزه پس از جنگ تفاهم کند. چه دولت آمریکا در حالی ایده مدیریت تشکیلات خودگردان فلسطینی «احیاشده» بر نوار غزه را در سر میپروراند که رهبران اسرائیل مخالفت تمامعیار خود را با آن اعلام کردهاند.
از طرف دیگر آغوش بازی که «بایدن» در جنگ غزه به روی «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر اسرائیل گشوده است، نزاعی جدی و عمیق را میان دولتمردانش رقم زده است؛ کسانی که تاکنون نتوانسته اند پاسخ این پرسش ها را از او بگیرند؛ اینکه پیامی که دولت آمریکا قصد دارد درباره این جنگ ارسال کند، چیست؟ و سناریوی دقیق پساجنگ کاخ سفید برای منطقه کدام است؟
در اشاره به دشواری های داخلی دیگر«بایدن»، باید به پیامدهای ویران گر گسترش جنگ خاورمیانه بر بازار انرژی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا اشاره کرد که می تواند به شکل مستقیم آرای مردم این کشور را متاثر از خود سازد. پیشبینی کارشناسان حوزه انرژی از تداوم و تشدید بهای انرژی در بازارهای جهانی به واسطه جنگ غزه در آستانه ورود به فصل سرما حکایت دارد؛ امری که می تواند به مهمترین دغدغه معیشتی مردم آمریکا تبدیل شود. افزون بر این، سنجش این مهم در کنار خشم رو به تزاید مسلمانان و اعراب آمریکایی از شراکت این کشور در کشتار بیش از 18 هزار فلسطینی از همین حالا چشمانداز انتخاب مجدد «بایدن» را در هاله ای از ابهام فرو برده است.
بنابراین در حالی که جنگ اسرائیل و حماس با حمایت گسترده آمریکا ادامه دارد، به نظر می رسد فرصت ها برای «بایدن» رو به اتمام است و او ممکن است برای حفظ کرسی ریاست جمهوری خودش هم که شده برای همسویی علنی با رژیم اسرائیل محدودیت هایی بگذارد.